Rekordowe jaja!

Szykuje się niespotykana do tej pory liczba jaj w najsłynniejszym bocianim gnieździe na świecie! Para medialnych gwiazd, jak na razie ma ich 5. 

- Minęło ponad 60 godzin od złożenia piątego jaja, więc na pewno na tylu się skończy, i tak tylko najsilniejsze pary bocianie składają ich aż tyle - mówi Paweł Dolata, koordynator projektu bocianiego gniazda w Przygodzicach. - Dzięki bocianim jajom i zainteresowaniu nimi ze strony internautów, strona www.bociany.ec.pl z kamerą zajmuje wciąż miejsce w czołówce rankingu 1203 stron o ptakach na całym świecie - Fat Birder's Top 1000 Birding Website! - dodaje przyrodnik. 

Oto oficjalna informacja koordynatorów projektu:

Informacja projektu PwG OTOP „Blisko bocianów”, 12.4.2010

Znów pięć jaj bocianich w Przygodzicach

Pięć jaj, czyli powyżej bocianiej średniej, złożyła kolejny roksamica z gniazda słynnego dzięki Internetowi. Pierwsze jajo samica złożyła dowcipnie w Prima Aprilis, następne już jednak w znacznie bardziej poważne dni: drugie w Wielką Sobotę, a trzecie w Poniedziałek Wielkanocny. Za około miesiąca powinny się z nich wykluć pisklęta. Bociany można oglądać na www.bociany.ec.pl i www.bociany.ittv.pl.

Przylot bocianów

Pierwszy w tym sezonie przylot bocianów do znanego dosłownie na całym świecie (od ubiegłego roku w co najmniej w 193 krajach i autonomicznych regionach) gniazda w Przygodzicach zaobserwowała 24 marca o godz. 17.46 internautka o nicku „anula”. Pomimo późnej wiosny tego roku, przylot nastąpił parę dni wcześniej niż zwykle, gdyż w latach 2006-2009 pierwsze bociany notowano na tym gnieździe 27 lub 28 marca i czasem ptaki ruszały w dalszą podróż, a właściwe osiedlenie następowało kilka dni później. Nic dziwnego, że w tym roku spieszyły się do gniazda - 16 marca otrzymało ono od Urzędu Gminy i strażaków nową podstawę. J

Agresor zamiast Dziedzica

W poprzednich latach dorosłe ptaki nie były znakowane (choć corocznie członkowie Południowowielkopolskiej Grupy OTOP zakładają obrączki potomstwu ich i okolicznych par, to muszą one osiedlać się gdzieś dalej), ale dzięki dokładnej analizie szczegółów upierzenia przez Světlanę Vránovą z Czech wiemy, że samcem w trzech pierwszych sezonach (2006-2008) był ten sam „Dziedzic”.

W tym roku pod kamerą pojawił się inny bocian, oznakowany obrączką. Numer obrączki odczytano lunetą - jest to bocian o niezwykłej historii, nazwany „Agresor”. Dnia 19 kwietnia ubiegłego roku zaatakował gniazdo pod kamerą z wysiadującą jaja samicą, ale z odsieczą przybył samiec. W wyniku walki agresor spadł na ziemię z dużą raną pod skrzydłem. Nie mógł latać, więc trafił pod opiekę członków PwG OTOP, a potem weterynarza Stanisława Kempy z pobliskiego Ostrowa Wielkopolskiego. Po opatrzeniu rany i zaobrączkowaniu, przez trzy tygodnie dochodził w ogródku dra Kempy do sprawności, skąd samodzielnie odleciał 15 maja. Niespodziewanie, w połowie lipca dwukrotnie pojawiał się wieczorami na gnieździe pod kamerą, spędzając noce w towarzystwie miejscowej trójki wyrośniętych już młodych, podczas gdy ich rodzice (wrogowie „Agresora” z kwietnia) spali na sąsiednim kominie, a rano odganiali go z gniazda.

Jaja na Wielkanoc

Zaledwie parę minut po pierwszej obserwacji 24 marca, czyli o 17.52, internautki „Justyna” i „ekar” odnotowały, że Agresor i jego partnerka „szybko i od razu pracowały nad potomstwem”, co zresztą wymaga od samca dość akrobatycznych umiejętności :-)). Następne dni ptaki dzieliły pomiędzy intensywną odbudowę gniazda i dalszą pracę nad nowym pokoleniem boćków. J

Na skutki nie trzeba było długo czekać – pierwsze jajo zostało zauważone przez internautów w czwartek 1 kwietnia o godz. 21.28. W sekundowym odstępach udokumentowały je na fotografiach z ekranu uczestniczki forum www.bocianyzprzygodzic.pun.pl o nickach: Renia, slawa07, Justyna, Eva Stets i mywega.

Drugie jajo zauważono prawie dokładnie po 48 godzinach, bo w Wielką Sobotę 3 kwietnia o godz. 21.26. W sekundowym odstępach zaobserwowało je i poinformowało o tym na forum 10 osób.

Trzecie jajo zauważono po kolejnych 47,5 godziny, bo w Poniedziałek Wielkanocny 5 kwietnia o godz. 20.50. W tej samej minucie zarejestrowało je aż 14 internautów, przy czym ośmioro z dokładnością do 1 sekundy! Piotr Jóźwiak zrobił filmik dostępny na www.bocianyzprzygodzic.pun.pl.

Czwarte jajo zauważono po kolejnych 48,5 godziny, bo w środę 5 kwietnia o godz. 21.37, w której „uchwyciło” je 12 forumowiczów.

Piąte jajo zauważono w piątek 9 kwietnia o godz. 23.53, o tej minucie udokumentowało je fotografiami z ekranu pięcioro internautów: Justyna, Damka_Pik, wladek12, slawa07 i Renia. Było to 50 godzin i 16 minut po 4. jaju, czyli dłużej niż poprzednie odstępy - jak widać organizm samicy był już nieco zmęczony trwająca kilka dni „produkcją” jaj.

Zgodnie z bocianimi zwyczajami, przy składaniu wszystkich jaj asystował samiec, który z Agresora stał się przykładanym rodzicem. Nie jest jednak wykluczone, że jeszcze to on tym razem będzie musiał walczyć w obronie gniazda, samicy i lęgu – bociany dopiero stopniowo wracają na tereny lęgowe, gniazdo słynne z Internetu, ale i (co dla bocianów ma większe znaczenie) corocznego przychówku, może być łakomym kąskiem dla kolejnych przybyszów, może to być nawet ubiegłoroczny Dziedzic.

Bocianie jaja ważą po ok. 70-80 gramów. Po około 33-34 dniach wysiadywania wyklują się z nich pisklęta.

Wybór gniazda do projektu okazał się bardzo trafny: para gniazdująca na nim również w sezonach 2006-2009 (mimo, że był inny ojciec) miała aż po 5 jaj (średnia dla bocianów to niewiele powyżej 4). Z 20 jaj z lat 2006-2009 pod kamerą wykluło się 18 piskląt (5, 3, 5 i 5); a lotność osiągnęło 12 młodych bocianów: trzy w roku 2006 (nazwane przez internautów w drodze konkursu: „Przydzio”, „Dodzio” i „Adzia”), dwa w 2007 („Kajtek” i „Kaśka”), cztery w 2008 („Antek”, „Dolina”, „Tosia” i „Wojtek”) i trzy w 2009 („Antek”, „Barycz” i „Zosia”).

Projekt „Blisko bocianów”

Projekt edukacyjno-badawczy o „Blisko bocianów”, oparty o internetowe obserwacje gniazda bocianów w Przygodzicach, realizowany jest przez Południowowielkopolską Grupę Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (www.pwg.otop.skygroup.pl) - polskiego partnera międzynarodowej sieci towarzystw ochrony ptaków i ich siedlisk BirdLife International - przy współpracy Gminy Przygodzice, Telekomunikacji Kolejowej S.A. i Grupy iTTv™ - jednego z pionierów multimedialnych transmisji internetowych i mobilnych w Polsce. Ruszył wiosną 2006 r. - 24 marca założono kamerę, a 28 marca obserwowano pierwszy pojaw bociana na gnieździe. Gniazdo to położone jest w Wielkopolsce: w gminnej wsi Przygodzice (www.przygodzice.pl), w powiecie ostrowskim. Ptaki żerują w dolinie rzeki Baryczy, tuż przy największym w Polsce Parku Krajobrazowym „Dolina Baryczy”, jednocześnie Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000.

Celem projektu jest przybliżenie wszystkim miłośnikom przyrody życia bociana białego - „najbardziej polskiego gatunku ptaka”. Warto bowiem pamiętać, że polska populacja bociana białego, licząca ok. 40 tys. par, jest największą na świecie i stanowi około 1/4 całej populacji światowej. Z drugiej strony, jest to znaczący spadek od ok. 52 tys. par, zanotowanych w naszym kraju w czasie VI Międzynarodowego Spisu Gniazd Bociana Białego w roku 2004.

Monitorowane gniazdo znajduje się od 1991 r. na podstawie na kominie dawnej kotłowni przy Urzędzie Gminy w Przygodzicach, koło parkingu przy drodze krajowej nr 11, łatwo więc je odwiedzić nie tylko wirtualnie. Tydzień przed tegorocznym przylotem, 16 marca, staraniem Urzędu Gminy i z pomocą Ochotniczej Straży Pożarnej z Przygodzic założono nową podstawę pod gniazdo, opierając ją o nieużywanym już kominie, przez co jest jeszcze bardziej stabilna.

Ze względu na bezpieczeństwo bocianów, kamera jest umieszczona na specjalnie skonstruowanym wysięgniku - odchylonym w bok, by ptaki mogły bezpiecznie i bez problemów siadać na gnieździe. Kamera nie zakłóca normalnego toku życia bocianów, jest przez nie traktowana jako stały element otoczenia gniazda, o czym może się przekonać każdy obserwator obrazu.

Nazwa projektu oddaje nie tylko techniczne możliwości stałego oglądania dziko żyjących bocianów, ale ich bliski związek emocjonalny z milionami internautów, którzy śledzą i kibicują swoim ulubieńcom, którym nadali w wyniku konkursu imiona „Przygoda” i „Dziedzic” (gdyż gniazdo w Przygodzicach znajduje się tuż przy dawnym majątku ziemskim, należącym m.in. do książąt Radziwiłłów). O sympatii internautów świadczą komentarze na forum www.bocianyzprzygodzic.pun.pl po przylocie. „Angelika_72” z Darłowa napisała: „Są!!!!!!!!! Cały dzień zaglądałam na stronę z bociankami i nic. Teraz już są. Huuurrra. Znów zagoszczą w moim domu, jak co roku. Bardzo się cieszę.”, a „Mimi” z Gdyni: „Witajcie kochane bocianki, tyle miesięcy rozłąki i w końcu jesteście, piękne i dostojne jak zawsze... Czas pokaże czy to nasza para czy goście ale i tak miło widzieć te piękne ptaki”.

Od 2007 roku działa też forum dyskusyjne miłośników bocianów www.bocianyzprzygodzic.pun.pl, gdzie można wymienić się swoimi obserwacjami, dowiedzieć się czegoś od bardziej doświadczonych osób, znaleźć namiary na inne kamery gniazdowe, ciekawe strony i publikacje o bocianach.

Choć projekt „Blisko bocianów” to głównie edukacja, to uzyskane dzięki niemu materiały badawcze wykorzystano w anglojęzycznej monografii o bocianie w Polsce pt. „The White Stork in Poland”, a w 2008 r. Maria Foterek obroniła na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu pracę magisterską o biologii okresu pisklęcego bocianów na podstawie nagrań z kamery w Przygodzicach z roku 2007.

Możliwości odbioru obrazu z kamery

Gniazdo obserwowane jest przez nowoczesna kamerę ze zdalnie sterowanym zoomem 17x. Poza transmisją multimedialną dla komputerów i telefonów komórkowych na stronach www.bociany.ittv.pl oraz wap.bocianyonline.pl (25 i 20 klatek/sekundę), dostępna jest również emisja odświeżanych co kilka sekund zdjęć na specjalnej stronie www.bociany.ec.pl oraz wap.ittv.pl. Przekaz strumieniowy dostępny jest na otwartych światowych platformach internetowych telewizji P2P, live broadcasting oraz mobiTV iTTv.

Bociany ambasadorami Polski na świecie

Wg informacji Andrzeja Filipowicza z Grupy iTTV, w latach 2006-2009 transmisję z Przygodzic obejrzało szacunkowo od ok. 1,5 miliona w pierwszy roku do ok. 5 milionów internautów.

Obserwatorzy ci pochodzą dokładnie z całego świata. Na stronie www.bociany.ec.pl można znaleźć listę 194 krajów i autonomicznych regionów, skąd dokonywane są wejścia na stronę i ich mapę z ostatniego tygodnia. Największe ilości obserwatorów z Europy (po Polsce) pochodzą kolejno z: Niemiec, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Francji i Włoch; ze świata z: USA, Chin, Tajlandii, Wietnamu i Egiptu. Ale są i użytkownicy z krajów tak egzotycznych, a czasem nieznanych, jak: Aruba, Barbados, Belize, Fiji, Kajmany, Nepal, Nowa Kaledonia, Papua-Nowa Gwinea, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Suaziland, Wybrzeże Kości Słoniowej oraz Wyspy Turks i Caicos.

O zainteresowaniu projektem świadczy też fakt, że strona www.bociany.ec.pl z obrazem z kamery 3 kwietnia osiągnęła świetne 3. miejsce w światowym rankingu 1199 stron o ptakach http://www.birdingtop500.com.