Uprawomocnienie wyroku w sprawie katastrofy gazowej w Jankowie Przygodzkim

12 lat po tragicznych wydarzeniach, które wstrząsnęły Jankowem Przygodzkim, zapadł prawomocny wyrok. 25 września 2025 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi w całości podtrzymał orzeczenie Sądu Okręgowego w Kaliszu z września 2024 roku, kończąc długotrwały i budzący emocje proces.

Warto przypomnieć, że o sprawie już wielokrotnie pisałem na łamach tego bloga. Ostatnio w dość dużym opracowaniu, które było summą tego, co udało się zebrać sędziemu prowadzącemu sprawę w Sądzie Okręgowym w Kaliszu. 

Podsyłam link do tego posta: https://www.gminaprzygodzice.info/2025/05/katastrofa-gazowa-w-jankowie.html

Katastrofa z 14 listopada 2013 roku

Do wybuchu gazociągu doszło 14 listopada 2013 roku około godziny 13:30, w rejonie prowadzonych prac ziemnych przy budowie gazociągu Gustorzyn – Odolanów, na odcinku przebiegającym przez Janków Przygodzki (gmina Przygodzice, powiat ostrowski).

W wyniku eksplozji i pożaru:

• zginęły 2 osoby – pracownicy budowy,

• 13 osób zostało rannych, z czego 7 wymagało hospitalizacji,

• spłonęło 10 domów mieszkalnych i 2 budynki gospodarcze,

• straty oszacowano na co najmniej 10 mln zł (inne źródła wskazują nawet 15 mln zł, uwzględniając m.in. wypalony gaz wart ok. 1,1 mln zł).

Akcja ratunkowa miała ogromną skalę: na miejscu działało ok. 200 strażaków, 50 zastępów PSP i OSP, 7 zespołów ratownictwa medycznego, a teren zabezpieczało 115 policjantów.

Ustalenia śledztwa i komisji

Śledztwo prowadzone przez prokuraturę trwało latami. Biegli wskazali na szereg zaniedbań:

• wadliwe spawy starego gazociągu (poprawnie wykonane jedynie na części obwodu),

• zbyt bliskie składowanie ziemi z wykopu – hałda sięgała 4 m, przy dopuszczalnych 2 m, co zwiększyło nacisk na rurę,

• brak wzmocnienia ścian wykopu, co sprzyjało osuwaniu się gruntu,

• nieuzgodnione zmiany w projekcie prac wprowadzane przez kierownika budowy.

W efekcie doszło do rozerwania rury, ulotnienia się gazu pod wysokim ciśnieniem i gwałtownego zapłonu.

Proces i wyrok sądu

Akt oskarżenia wniesiono w 2018 roku. Proces ruszył w grudniu 2021 roku – na ławie oskarżonych zasiadł tylko kierownik budowy, Mikołaj K., w chwili rozpoczęcia procesu 39-letni.

W trakcie rozpraw przesłuchano blisko 90 świadków, a liczba osób poszkodowanych wyniosła około 70.

Wyrok Sądu Okręgowego w Kaliszu (24 września 2024 r.)

• kara: 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu na 4 lata,

• zakaz pełnienia funkcji technicznych w budownictwie na 10 lat,

• nawiązki i zadośćuczynienia: 370 000 zł łącznie, w tym m.in.:

  • 150 000 zł

  • 80 000 zł

  • 60 000 zł

  • 50 000 zł

  • 50 000 zł

• obowiązek pokrycia całości kosztów procesu.

Oskarżony nie przyznał się do winy. Jego obrona wniosła apelację.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi (25 września 2025 r.)

Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy wyrok sądu kaliskiego, w całości podzielając jego ustalenia. W ten sposób wyrok stał się prawomocny – 12 lat po tragedii.

Jak podkreślił Maciej Meler, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Ostrowie Wielkopolskim, sąd apelacyjny nie znalazł podstaw do zmiany orzeczenia.

Znaczenie wyroku

Uprawomocnienie się wyroku kończy wieloletnią batalię sądową, która toczyła się równolegle z dramatem mieszkańców Jankowa Przygodzkiego – wielu z nich straciło nie tylko domy, ale i poczucie bezpieczeństwa.

Sprawa pokazuje, jak długotrwałe i skomplikowane bywają procesy dotyczące katastrof budowlanych, w których potrzeba wielu opinii biegłych i szczegółowej analizy dokumentacji technicznej.